Έγινε μύθος όχι μόνο για τη ζωγραφική του, αλλά και για την κοφτερή γλώσσα του. Τόλμησε την εποχή που τα φώτα ήταν στραμμένα στην αφαίρεση να ζωγραφίσει αλληγορικές συνθέσεις. Και επαναστάτησε ανεβάζοντας αρχαία τραγωδία σε ένα πάρκινγκ, ντύνοντας τους ηθοποιούς με σύγχρονα ρούχα.
Για πρώτη φορά, έναν αιώνα μετά τη γέννησή του, ο Γιάννης Τσαρούχης φωτίζεται πλήρως μέσα από το έργο του. Και 670 πίνακες και μακέτες του (κυρίως) έρχονται να μας γνωρίσουν όλες τις διαστάσεις τις δουλειάς του και να αναδείξουν την πολύπλοκη προσωπικότητά του μέσα από την πρώτη αναδρομική έκθεση έργων του που παρουσιάζεται στην Αθήνα, στο Μουσείο Μπενάκη, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Γιάννη Τσαρούχη και το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου.
«Δεν είναι αλήθεια ότι ήθελα να κάνω ελληνική ζωγραφική», έλεγε ο Γιάννης Τσαρούχης. «Απλούστατα, ήθελα να παίρνω σοβαρά τα αισθήματά μου και τις επιθυμίες μου, όποιες κι αν ήταν αυτές. Δυο πράγματα κατάλαβα από μικρός: ότι ήθελα να γίνω ένας καλός ζωγράφος και πως δεν υπήρχαν μόνο δυο ζωγραφικές, αλλά και δυο κόσμοι. Υπήρχαν η Δύση και η Ανατολή. Ένα μεγάλο μέρος της δραστηριότητάς μου το κατανάλωσα για να γνωρίσω αυτούς τους δυο κόσμους, για να μην αδικήσω κανέναν και να μην κάνω ανεπανόρθωτα λάθη».
Αυτοί οι δύο κόσμοι που συναντήθηκαν στη δουλειά του ζωγράφου, ο οποίος «διαμόρφωσε την εθνική μας αυτογνωσία» και αναδείχθηκε στον πλέον έγκυρο εκφραστή της γενιάς του ΄30, παρουσιάζονται μέσα από την έκθεση που επιμελήθηκε η Νίκη Γρυπάρη και σχεδίασε η Λίλη Πεζανού.
Σε δύο ορόφους του κτιρίου της οδού Πειραιώς έργα από μουσεία και ιδιωτικές συλλογές της Ελλάδας και του εξωτερικού υπόσχονται να δώσουν όχι μόνο την πλήρη εικόνα του πλούσιου ζωγραφικού του έργου μέσα από πίνακες και εικονογραφήσεις βιβλίων αλλά και να προβάλουν την καθοριστική συμβολή του στο νεοελληνικό θέατρο μέσα από μακέτες σκηνικών και κοστουμιών, αφού συνεργάστηκε με τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της εποχής, όπως οι Κάρολος Κουν, Αλέξης Μινωτής, Μαρίκα Κοτοπούλη, Αιμίλιος Βεάκης, Κατίνα Παξινού, Μελίνα Μερκούρη, Έλλη Λαμπέτη, Μαρία Κάλλας.
Την έκθεση συνοδεύει έκδοση 400 σελίδων που υπογράφουν οι Άγγελος Δεληβορριάς, Νίκη Γρυπάρη, Ευγένιος Ματθιόπουλος, Αλέκος Λεβίδης, Παναγής Βουρλούμης, Έλγκα Καββαδία και Χλόη Ομπολένσκι.
1910: Γεννιέται στις 13 Ιανουαρίου στον Πειραιά
1928: Φοιτητής στην ΑΣΚΤ αναλαμβάνει την πρώτη επαγγελματική δουλειά στο θέατρο
«Πριγκίπισσα Μαλέν» από τη Σχολή του Εθνικού σε σκηνοθεσία Φώτου Πολίτη
1934: Ζωγραφίζει αφηρημένα και γράφει σουρεαλιστικά ποιήματα
1938: Πρώτη ατομική του έκθεση στην Αθήνα, σε άδειο κατάστημα στην οδό Νίκης
1940: Επιστρατεύεται στο Αλβανικό Μέτωπο
1943: Εικονογραφεί το ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη «Ήλιος ο πρώτος»
1950: Συνεργάζεται με το «Ελληνικό Χορόδραμα» της Ραλλούς Μάνου
1955: Δημιουργεί τα σκηνικά για τη «Στέλλα»τουΜιχάλη Κακογιάννη
1956: Σκηνογραφεί τις ταινίες «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» του Ζυλ Ντασσέν και «Το κορίτσι με τα μαύρα» του Μιχάλη Κακογιάννη
1959: Σκηνογραφεί τους «Όρνιθες» για το Θέατρο Τέχνης και τη «Νόρμα» του Μπελίνι με τη Μαρία Κάλλας, στην Επίδαυρο.
1967: Αυτοεξορίζεται στη Γαλλία
1977: Ανεβάζει τις «Τρωάδες» του Ευριπίδη σε ένα πάρκινγκ
1981: Ιδρύει το «Ίδρυμα Γιάννη Τσαρούχη». Δωρίζει στο Ίδρυμα το σπίτι του στο Μαρούσι και μεγάλο αριθμό έργων. Αναδρομική στη Θεσσαλονίκη
1984: Πλήττεται από τη νόσο του Πάρκινσον, αλλά συνεχίζει να ζωγραφίζει
1989: Πεθαίνει στις 20 Ιουλίου
- Της Μαίρης Αδαμοπούλου, TA NEA, 04/12/2009
No comments:
Post a Comment